Deze geluidsseinen moet je kennen voor je vaarbewijs

Wie met een boot het water op gaat, moet zich aan de vaarregels houden. Een belangrijk onderdeel daarvan zijn geluidsseinen. Deze signalen zorgen ervoor dat je duidelijk kunt maken wat je van plan bent, of juist kunt waarschuwen bij gevaar. In dit artikel leggen we uit welke soorten geluidsseinen er zijn, wat ze betekenen en hoe het gebruik ervan verschilt tussen kleine en grote schepen. Handig als je leert voor je klein vaarbewijs of gewoon meer wilt weten over veiligheid op het water.

Wat zijn geluidsseinen op het water?

Geluidsseinen zijn signalen die je met een scheepstoeter of hoorn geeft om je intentie duidelijk te maken aan andere schepen. Denk aan ‘ik wil je aan stuurboord voorbijvaren’ of ‘let op, ik kom eraan’. Ze zijn een vast onderdeel van het Binnenvaartpolitiereglement (BPR) en helpen om aanvaringen te voorkomen.

Zeker als je bezig bent met het halen van vaarbewijs 1, kom je deze seinen tegen in de theorie. Ze horen bij de basiskennis die je moet beheersen voor een veilige vaart.

Verschillende soorten geluidsseinen

De signalen bestaan uit korte en lange stoten. De combinatie bepaalt wat je zegt tegen andere vaarweggebruikers. Hieronder een aantal veelvoorkomende geluidsseinen en wat ze betekenen:

• Één korte stoot – ‘Ik wil naar stuurboord’
• Twee korte stoten – ‘Ik wil naar bakboord’
• Drie korte stoten – ‘Ik ga achteruit’
• Één lange stoot – Waarschuwingssein (‘let op!’)

Deze seinen komen vrijwel allemaal terug in het examen vaarbewijs 1. Zorg dus dat je ze goed kent. Niet alleen de combinatie van stoten is belangrijk, ook de lengte van een stoot moet je kennen. Een signaal met drie korte stoten betekent bijvoorbeeld iets heel anders dan één lange en twee korte. Daarom wordt dit ook getoetst tijdens het examen.

Verschillen tussen kleine en grote schepen

Niet elk schip heeft dezelfde verplichtingen of mogelijkheden als het om geluidsseinen gaat. Zo zijn er duidelijke verschillen tussen kleine en grote schepen.

Kleine schepen (korter dan 20 meter) zijn niet verplicht om een scheepstoeter te hebben, maar moeten geluidsseinen kunnen geven als dat nodig is. Dit kan ook met een fluit of hoorn. Vooral in situaties waarbij je een ander schip wilt waarschuwen of bij mist is dit belangrijk.

Grote schepen (20 meter of langer) moeten wél standaard zijn uitgerust met een scheepstoeter. Zij geven ook andere signalen die kleine schepen niet hoeven te kennen of gebruiken. Denk aan het zogeheten fluitlicht: een geel, rondom schijnend licht dat aangaat op het moment dat het schip een geluidssein geeft. Dit licht laat zien waar het geluid vandaan komt, en mag alleen door grote schepen gebruikt worden.

Ook als je vaart met een klein schip, moet je de geluidsseinen van grote schepen goed kennen. Je hoeft ze misschien zelf niet allemaal te gebruiken, maar je moet wél begrijpen wat een groot schip bedoelt als het bijvoorbeeld drie lange stoten geeft of het fluitlicht inschakelt. Zo kun je op tijd anticiperen en veilig handelen.

Veelgemaakte fouten bij geluidsseinen

In het examen van vaarbewijs 1 krijg je vaak meerkeuzevragen over bijvoorbeeld het juiste signaal bij het naderen van een kruising, of welke stoot je moet geven bij het oversteken van het hoofdvaarwater. Hier zien we vaak dezelfde fouten terugkomen. Een paar voorbeelden:

• Stuurboord en bakboord door elkaar halen
• Tijdsduur van een stoot verkeerd inschatten
• Geluidsseinen verkeerd combineren
• Verwarring tussen 'voorbijvaren' en 'voorbijlopen'

Wil je de geluidsseinen goed onder de knie krijgen voor je vaarbewijs examen? Volg dan de online cursus Vaarbewijs 1 bij Vaarbewijs.nl. In de cursus worden de geluidsseinen uitgebreid uitgelegd. Verschillende scenario’s worden verduidelijkt aan de hand van afbeeldingen. Je leert precies wanneer je welk sein moet gebruiken. Daarna oefen je met gerichte vragen en 29 proefexamens. Je kunt de lessen en oefenexamens zo vaak herhalen als je wilt. Zo vergroot je niet alleen je kennis, maar ook je zelfvertrouwen. Na de cursus ben je helemaal klaar voor het echte vaarbewijs examen!